گروه سیاسی مشرق - بعدازظهر روز پنج‌شنبه هفته گذشته در کانون توحید، همایشی با مدیریت شورای هماهنگی جبهه اصلاحات برگزار شد، همایشی که مدعی نشان دادن وحدت میان اصلاح‌طلبان بود اما حاشیه و متن همایش، واقعیت دیگری را به مخاطب بیرونی ثابت می‌کند.

بسیاری از رسانه‌های زنجیره‌ای مکتوب و غیر مکتوب اصلاحات، در روزهای گذشته اعلام کردند بعد از شش سال، توانسته‌اند همایشی برای وحدت و همگرایی اصلاح‌طلبی برگزار کنند و مجریان همایش نیز مدعی بودند، این همایش در چارچوب نظام اسلامی و با در نظر گرفتن تمام خط قرمزها برگزار خواهد شد!

آلزایمر مصلحتی مدعیان قانون‌گرایی درباره فتنه 88

به‌طورقطع، یکی از موضوعاتی که در زمان حال معیار سنجش احزاب، گروه‌ها و شخصیت‌ها برای قرار گرفتن در داخل یا خارج از نظام اسلامی است، حوادث ریاست جمهوری دهم یا به عبارت دقیق، فتنه 88 است.

اگرچه کسی نمی‌تواند ادعا کند تمامی شخصیت‌ها و احزاب اصلاح‌طلب در فتنه 88 دخیل بودند اما بر اساس نگاه ظاهری و نگاه عرف جامعه اعم از جامعه نخبه و غیره، بدنه و شخصیت‌های اصلاحات در این فتنه دخیل بودند و این دخالت در سطوح مختلف قابل احصاء است، لذا برای جبران این خطای راهبردی، رهبران فکری و اجرایی این جریان می‌بایست به اشکال مختلف با موضع‌گیری، رابطه و فاصله خود از فتنه 88 را نشان دهند ولی واقعیت این است که در همایش اصلاحات یک نفر هم حوادث 88 را محکوم نکرد، این عدم محکومیت نشان از آلزایمر مصلحتی اصلاحات برای چند هدف دیگر است که عبارت‌اند از:

1- اصلاحات از زنده نگه‌داشتن حوادث 88 احساس خسران و باخت می‌کند و به هر نحوی به دنبال فراموش کردن فتنه 88 است.

2- اصلاحات برای حوادث 88 جوابی برای قانع کردن افکار عمومی ندارد، لذا سکوت بهترین راهبرد این جریان است.

3- پرداختن به فتنه 88 و محکوم کردن آن توسط رهبران اصلاحات، سبب سرخوردگی بدنه از رهبران می‌شود، لذا اشخاصی همچون عارف، کواکبیان، هادی خامنه‌ای، موسوی لاری و ... خود آلزایمری موقتی و شاید هم دائمی را در دستور کار خود قرار داده‌اند.

4- اصلاحات برای برگشتن به ریل نظام اسلامی، می‌خواهد بدون هیچ هزینه‌ای از کنار ضربه‌هایی که به کشور و امنیت ملی وارد کرده، عبور کند.

همایشی که نشان داد اصلاحات هنوز در ریل نظام قرار نگرفته است

بسیاری از حامیان و مدعیان قانون‌گرایی در جریان اصلاحات، اعلام می‌کنند این جریان درون چارچوب‌های نظام اسلامی تعریف می‌شود و کسی نمی‌تواند اصلاحات را خارج از نظام معرفی کند؛ اما واقعیت‌ها در همایش روز پنج‌شنبه، حرف دیگری را نشان داد.

هادی خامنه‌ای دبیر کل مجمع نیروهای خط امام در همایش می‌گوید: بازگشت به قانون و دوران طلایی انقلاب اسلامی اصلی‌ترین هدف اصلاح‌طلبی است که میرحسین موسوی هم این تعبیر را داشت.[1]

موسوی لاری یکی از اعضای شورای خاتمی می‌گوید: تلقی بنده از حضور در این همایش این است که متولیان این نشست و بزرگان این جریان می‌خواهند تأکید کنند که جریان اصلاحات، خود را در متن نظام اسلامی می‌بیند و برای تحقق آرمان‌های بالای نظام اعلام حضور می‌کند، هرچند که ناملایماتی وجود داشته باشد.[2]

این ادعاها از سوی اصلاح‌طلبان در حالی مطرح می‌شود که رهبر انقلاب پنج سال بعد از حوادث 88 و برای اولین‌بار، با قرار دادن فتنه 88 به عنوان خط قرمز ایران اسلامی، تکلیف همگان را برای هماهنگ کردن خود با سیاست‌های کلان نظام را اعلام کردند، لذا مسئله حصر و عذرخواهی فتنه‌گران به خصوص خاتمی به عنوان حامی و مباشر در فتنه 88 و همچنین رهبر جریان اصلاحات، از مواردی است که هیچ شکی در آن نیست و این جریان اصلاحات است که باید برای قرار گرفتن در چارچوب سیاست‌های اعمالی و اعلامی، خود را هماهنگ کند؛ اما دبیران این جریان همچون مصطفی کواکبیان با استفاده از منطق خود (صدای بلند) به انضمام تجاهل، اعلام می‌کند: ما برای محاکمه تقاضا نداریم بلکه برای رفع حصر تقاضا داریم؛ رئیس شورای امنیت طبق قانون اساسی به این کار (حصر سران فتنه) همت برد.[3]

خط‌ و نشان برای نظام اسلامی در مسئله حصر بدون توجه به امنیت ملی

اگرچه مجری این همایش از ابتدا مدعی شد این همایش و محورهای مدعوین در چارچوب‌های نظام خواهد بود، اما تمام مدعوین در این همایش، در کنار تنوعی از تیکه‌پرانی‌ها به مسؤولان و جریان انقلابی، به نوعی خطاب به نظام اسلامی، به دنبال رفع حصر آن هم بدون عذرخواهی، توبه، تبیین و اصلاح بودند.

عارف در این همایش می‌گوید: عارف در پایان درباره عملکرد دولت برای رفع حصر اظهار کرد: همه بخش‌ها حاکمیت و دولت باید با هم تعامل داشته باشند و امیدواریم این مسئله را در یک فضای صمیمی از طریق شورای عالی امنیت ملی به نفع امنیت ملی حل کنند. قطعاً اقداماتی در این مورد صورت گرفته و دعا می‌کنیم هر چه زودتر به نتیجه برسد.[4]

کواکبیان با تهدید نظام اعلام می‌کند بدون محاکمه خواستار رفع حصر هستیم.

علی محمد غریبانی عضو شورای هماهنگی جبهه اصلاحات، در همایش طی سخنانی با بیان اینکه رفع حصر یک مطالبه ملی است اظهار داشت: حصر موسوی و کروبی و رهنور را غیر قانونی می‌دانیم و از برگزاری دادگاه در این زمینه حمایت می‌کنیم.[5]

فاطمه راکعی دبیر کل جامعه زنان نواندیش در همایش سراسری اصلاح‌طلبان گفت: می‌خواهم به نمایندگی از تمامی زنان مسلمان نواندیش بعضی از آرزوهای کوچک که امروز بسیار بزرگ جلوه می‌کنند را بیان کنم. وی ادامه داد: اولین مسئله و آرزو حل موضوع حصر و آزادی انسان‌های شریف ازجمله دکتر زهرا رهنورد باشم.[6]

محسن رهامی در همایش سراسری اصلاح‌طلبان در سالن کانون توحید تهران برای تحقق رفع حصر موسوی، کروبی، رهنورد ابراز امیدواری کرد و گفت: امیدواریم که به‌زودی حصر این عزیزان برداشته شود و ما دوستان خودمان را در کنارمان ببینیم.[7]

آنچه سبب می‌شود حامیان فتنه 88 یا به تعبیری ناطقین همایش اصلاحات از حصر سخن بگویند نیز نیاز به تبیین جداگانه‌ای دارد، ولی به‌صورت خلاصه می‌توان گفت، اصلاح‌طلبان برای جلوگیری از ریزش در بدنه حامیان، به‌صورت نمایشی و گاهی اوقات معاندانه خواستار رفع حصر می‌شوند آن هم بدون اشاره به زیر سؤال بردن امنیت ملی توسط فتنه‌گران در حصر و بدون هیچ توبه و عذرخواهی از مردم ایران اسلامی.

گدایی وحدت در قالب تهدید به تسویه

از دیگر موارد قابل اشاره در این گردهمایی، ادعای مجریان همایش برای همگرایی و وحدت اصلاح‌طلبان بود، همایشی که پر از غایبین معنادار بود، از حزب کارگزاران گرفته تا شورای مشورتی خاتمی.

از سوی دیگر، با توجه به پیغام خاتمی و هاشمی برای این همایش، کاملاً مشخص است میان شورای مشورتی خاتمی، حزب حامی آقای هاشمی (کارگزاران) و شورای هماهنگی اصلاحات، وحدتی وجود ندارد و عملاً شورای هماهنگی جبهه اصلاحات ازجمله آقای عارف به عنوان بزرگ این جبهه، رهبری خاتمی در جریان اصلاحات را نپذیرفته‌اند و همین مسئله عامل اصلی عدم وحدت در اردوگاه اصلاحات است.

رییس بنیاد امید ایرانیان پرهیز از دودستگی و اختلاف میان اصلاح‌طلبان را یک ضرورت خواند و با گلایه تلویحی از کارگزاران و شورای مشورتی خاتمی، اظهار کرد: هر حرکت و فعالیت از طرف هر گروه و دفتری که باعث تضعیف همبستگی و وحدت ما باشد مضر است و انتظار ما این است که فراموش نکنیم که ما به نیابت از جبهه بزرگ اصلاحات مسئله حزب خودمان را دنبال کنیم. ما باید برای اکثریت برنامه‌ریزی کنیم و اگر ابتدا برای یک اقلیت برنامه بریزیم نمی‌دانم که به چه خواهیم رسید.

وی با بیان اینکه بعد از کنار رفتن عارف در انتخابات ریاست جمهوری به قواعد ائتلاف عمل نشد، افزود: سیاست کلی انتخابات در تهران به‌وسیله بزرگان اصلاحات و شورای مصلحتی خاتمی و عارف و شورای هماهنگی اصلاحات تعیین می‌شود.

رئیس کمیته انتخاباتی شورای هماهنگی اصلاحات گفت: تلاش داریم در بحث انتخابات مجلس، خروجی ما در تهران و شهرستان‌ها در مجموعه‌ای که آن را خاتمی چی، عارف چی یا هاشمی چی می‌نامند یک خروجی باشد.[8]

همایشی که در آن، اصلاحات رهبر ندارد

از دیگر موضوعات قابل توجه در همایش فوق، مشخص نبودن رهبر اصلاحات است به نحوی که قبل از همایش اکثریت جریان اصلاحات اعلام کردند رهبر اصلاحات خاتمی است و لاغیر اما آنچه در جمع روز پنجشنبه اصلاحات از آن حرفی زده نشد، اسم بردن از خاتمی به عنوان رهبر اصلاحات بود.

از سوی دیگر، عارف به صراحت در همایش اصلاح‌طلبان به رهبری جریان اشاره می‌کند و اعلام می‌کند هنوز دراین‌باره تصمیم اتخاذ نشده است و قرار نیست راهبردها به‌صورت علنی اعلام شود و در زمان مقتضی با توجه به روش‌های دموکراسی مشخص می‌شود که چه کسی حرف آخر را بزند (نقل به مضمون)

به نظر می‌رسد در اردوگاه اصلاح‌طلبی چند دیدگاه برای رهبری اصلاحات وجود دارد و یکی دیگر از نقاط افتراق همین مسئله است:

1- دیدگاهی مبنی بر این‌که خاتمی در فتنه 88 به عنوان یکی از افراد معلق در نظام تبدیل‌شده است و چنین شخصی پتانسیل رهبری جریان را ندارد و می‌توان به عنوان مشاور از او استفاده کرد و نباید حرف آخر توسط خاتمی زده شود.

2- دیدگاهی که تصور می‌کند کارگزاران می‌تواند اصلاحات را زیر پرچم خود قرار دهد و به‌تبع قرار گرفتن اصلاحات تحت نماد کارگزاران، هاشمی رفسنجانی رهبری جریان را بر عهده خواهد گرفت.

3- دیدگاهی که می‌گوید باید بر اساس روش‌های دموکراسی رهبری جریان انتخاب شود و عارف بر اساس چنین روشی در حال فعالیت است.

4- دیدگاهی که با قبول بی‌قیدوشرط خاتمی به عنوان رهبر جریان اصلاحات، اعلام می‌کند اگر خاتمی به عنوان رهبر جریان اصلاحات، محور واقع نشود، یعنی حوادث 88 را پذیرفته‌ایم و خاتمی را به همین دلیل کنار گذاشتیم.

ناطق نوری و عکس‌العمل وی در پاسخ به اصلاحات

بعد از روی کار آمدن دولت یازدهم، بسیاری از تحلیل‌گران اصلاحات بر ای باور بودند که شیخ نور یعنی علی‌اکبر ناطق نوری، در اردوگاه این جریان قدم خواهد زد و بر همین تحلیل غلط تا جایی پیش رفتند که ناطق را قبل از هماهنگی رسمی با خودش، به عنوان یکی از مدعوین برای همایش معرفی کردند و ناطق نوری ضمن تکذیب هرگونه دعوتی صراحتاً اعلام کرد قصد حضور در چنین همایشی را ندارد و برای زدن ضربه آخر، به‌جای شرکت در این همایش، در همایش جامعه مدرسین در قم شرکت کرد و نشان داد اصالت ناطق با روحانیت سنتی و انقلابی گره‌خورده است و نه روحانیت مدافع فتنه.

همایشی که نشان داد دولت رحم اجاره‌ای اصلاحات است

از دیگر موضوعات قابل توجه در این مراسم، تلاش اصلاح‌طلبان برای پیروزی در انتخابات مجلس بود تا بتوانند با استفاده از فرصت دولت یازدهم، آن‌چنان که عارف به آن اشاره کرد، برای انتخابات ریاست جمهوری دوازدهم آماده بشوند. در این همایش "فاطمه شجاعی" رئیس مجمع زنان اصلاح‌طلب ایران با کنایه به دولت یازدهم اعلام می کند من وابستگی به دولت فعلی ندارم و اگر از دولتی نمایندگی داشته باشم، دولت اصلاحات است (نقل به مضمون)، آنچه در این همایش هیچ اشاره‌ای به آن نمی‌شود، کمک به دولت برای حل مشکلات معیشتی و اقتصادی مردم است و محور تمام عبارات، استفاده و شاید هم سوءاستفاده از فرصت بوجود آمده در دولت روحانی است تا اصلاحات بتواند به عنوان نردبان برای عبور از دوران گذار، از آن استفاده کند.

حضور مدیر کل وزارت کشور و صیانت از رأی مردم!

اصلاحات هنوز در ادبیات صیانت از رأی مردم متوقف شده است و این جریان بواسطه دروغ گویی‌هایی که در فتنه 88 درباره تقلب به حامیان خود داشت، واقعا تصور می‌کند نظام اسلامی به دنبال مهدسی آرا و به تبع آن مهندسی انتخابات است، عارف درباره صیانت از رأی مردم می‌گوید: وی درمورد انتخابات سال آینده نیز بیان کرد: امیدوارم همه نهاد‌های حکومتی صحبت مقام معظم رهبری را که فرمودند رای مردم حق‌الناس است را سرلوحه و مد نظر خود قرار دهند ما به هیچ وجه نگران اینگونه مسائل نیستیم زیرا تجربه کاشتن گل در پارک‌ها را داریم امروز دیگر کسی گل‌های پارک‌ها را نمی‌کند. (بهار نیوز)

از سوی دیگر رهامی دبیر کل انجمن اسلامی دانشگاه‌های سراسر کشور گفت: باید خاطر جمع شویم که انتخابات آتی سالم برگزار می‌شود ما اساساً با قهر از صندوق‌های رأی مخالفیم. محسن رهامی دبیر کل انجمن اسلامی دانشگاه‌های سراسر کشور عصر امروز (پنج‌شنبه) در همایش اصلاح‌طلبان در جمع خبرنگاران در پاسخ به این پرسش که آیا حضورتان در این همایش به معنای این است که در انتخابات 88 تقلبی صورت نگرفته است گفت: شرکت کردن در این همایش و حتی انتخابات آتی اثبات نفی شیء نیست و ما می‌خواهیم این انتخابات سالم برگزار شود. (بهار نیوز)

این اظهارات در حالی مطرح می‌شود که ژاله فرامرزیان یکی از مدیرکل‌های وزارت کشور که مسؤول برگزاری سالم انتخابات در کشور است، دبیر شورای هماهنگی اصلاحات حضور داشت و پیام محمد خاتمی را برای حضار قرائت کرد!

همایشی که جز خسران، نتیجه‌ای برای اصلاحات نداشت

در کل همایش اصلاحات با چنین مسؤولین و مدعوینی که هنوز در آرزوی به نتیجه رسیدن اقدامات خود و رهبرانشان در فتنه 88، متوقف شده‌اند، حاکی از این واقعیت است که اصلاحات بعد از فتنه 88 تابه‌حال، وارد ریل نظام نشده است و نمی‌توان این تفکر را به عنوان گفتمان درون انقلاب تصور کرد، جریانی که خلاف راهبرد رهبر انقلاب، فتنه 88 را نه‌تنها خط قرمز نمی‌داند بلکه از آن به عنوان ناملایمات علیه جریان اصلاح‌طلب، نام می‌برد.

از دیگر نتایج همایش فوق، آشکار شدن اختلافات در سطح رهبری این جریان است که به نظر می‌رسد با توجه به خطوط قرمز نظام در فتنه 88، قرار گرفتن اشخاصی همچون محمد خاتمی که به عنوان حامی فتنه و فتنه‌گر معرفی می‌شوند، در کل به ضرر جریان اصلاحات تمام خواهد شد و اگر این جریان برای رهبری خود به نتیجه نرسد، باوجود داشتن بدنه مردمی در سطح کشور، به عاقبت نهضت آزادی دچار خواهد شد و بدنه مردمی نیز جذب دیگر گرایش‌ها مشابه خواهند شد.